Przedsiębiorca będący osobą fizyczną prowadzącą we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy – Prawo Przedsiębiorców, od 1 lipca 2011 roku może przekształcić formę prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę kapitałową, tj. spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkę akcyjną.
Z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (dzień przekształcenia) przedsiębiorca przekształcany staje się spółką przekształconą, której przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego. Spółka przekształcona przejmuje zatem również i długi wynikające z prowadzenia działalności gospodarczej.
Z kolei osoba fizyczna dotychczas prowadząca działalność gospodarczą z dniem przekształcenia staje się wspólnikiem albo akcjonariuszem spółki przekształconej.
Zgodnie z art. 584[13] Ustawy – Kodeks Spółek Handlowych („k.s.h.”), osoba fizyczna dotychczas prowadząca działalność gospodarczą odpowiada solidarnie ze spółką przekształconą za zobowiązania przedsiębiorcy przekształcanego związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, powstałe przed dniem przekształcenia, przez okres 3 lat, licząc od dnia przekształcenia. Przedsiębiorca będący osobą fizyczną prowadzącą we własnym imieniu działalność gospodarczą w rozumieniu Ustawy – Prawo Przedsiębiorców, od 1 lipca 2011 roku może przekształcić formę prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę kapitałową, tj. spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółkę akcyjną.
Otóż, solidarna odpowiedzialność dłużników polega na tym, że wierzyciel może wybrać, od kogo będzie dochodził przysługujących mu należności, czy tylko od spółki, czy od osoby fizycznej, która dotychczas prowadziła działalność gospodarczą, czy też zarówno od osoby fizycznej, jak i od spółki przekształconej.
W przypadku natomiast zaspokojenia wierzyciela przez jednego ze współdłużników, pozostały dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku zapłaty długu. Solidarna odpowiedzialność osoby fizycznej dotychczas prowadzącej działalność gospodarczą ze spółką przekształconą jest jednak ograniczona.
W pierwszej kolejności należy ustalić, kiedy zobowiązanie powstało, czy przed, czy już po przekształceniu przedsiębiorcy w spółkę kapitałową. Zgodnie bowiem z art. 584[13] k.s.h., jeśli zobowiązanie powstało po przekształceniu przedsiębiorcy w spółkę, to osoba fizyczna nie będzie odpowiadała za długi solidarnie ze spółką.
Podobnie, takiej odpowiedzialności unikniemy również wówczas, gdy upłynie trzyletni termin, o którym mowa w art. 584[13] k.s.h. Termin ten zaczyna biec od momentu przekształcenia działalności gospodarczej w spółkę kapitałową.
Wówczas dłużnik będący osobą fizyczną będzie ponosił solidarną odpowiedzialność ze spółką na podstawie art. 584[13] k.s.h. Zgodnie z Uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 9 lutego 2017 roku, sygnatura akt III CZP 113/16: „Dłużnik będący osobą fizyczną ponosi solidarną odpowiedzialność na podstawie art. 584[13] k.s.h., jeżeli wierzyciel wytoczy przeciwko niemu powództwo w okresie biegu terminu określonego w tym przepisie”.
Jeśli zatem dług powstał po przekształceniu przedsiębiorcy w spółkę kapitałową, a nie przed dniem przekształcenia lub powództwo o zapłatę zostało wytoczone przeciwko dłużnikowi będącemu osobą fizyczną po upływie trzyletniego terminu przewidzianego art. 584[13] k.s.h., to w takich sytuacjach odpowiedzialność osoby fizycznej wygaśnie, a zgłoszone powództwo ulegać będzie oddaleniu.
Dla oceny odpowiedzialności z art. 584[13] k.s.h. istotne znaczenie ma zatem moment powstania długu, a nie termin jego wymagalności.
Z kolei spółka przekształcona nie będzie ponosić odpowiedzialności za zobowiązania, które nie mają związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
***